Alfen
BizLine
CTEK
GYS
Mastervolt
Ratio
REMA
Tecmate
Telwin
Victron
Lege accu repareren
Een lege accu repareren. Hoe dat moet en welk type accu nog te repareren is, leest u hier. Lees in dit artikel ook: wanneer is een accu leeg? En bij welk voltage bieden welke handelingen en welke acculaders nog soelaas?
Niet elk soort accu is nog te herstellen als deze leeg is. Een gesloten accu is dat vaak, helaas, niet of nauwelijks. Dit type batterij is te herkennen aan doppen die niet open kunnen. Een accu die doorgaans wél goed te repareren is, is een natte (plaat)accu. De doppen hiervan kunnen wél open, bedoeld om de accu te ontluchten, zodat de druk eraf kan. Vaak ligt het probleem bij deze natte batterijen in sulfatering: het ontstaan van een soort aanslag op de platen waardoor geleiding van stroom niet of niet goed meer mogelijk is. Een acculader met de functies van desulfateren en/of reconditioneren kan dan de lege accu repareren.
Lege accu repareren van gesloten accu? ‘Nee heb je’
Een accu zonder te openen doppen, is vaak een AGM of Gel accu. Reparatie is bij deze batterijen zoals gezegd in principe niet mogelijk. Echter, ‘nee heb je’, ofwel u kunt het zeker proberen. Dat wil zeggen, vraagt u zich eerst af hoe het komt dat de accu leeg is gegaan, of in dit geval anders gezegd: stuk is gegaan. Het antwoord ligt mogelijk in het feit dat u geen goede druppellader heeft gebruikt. Meer hierover leest u verderop deze pagina onder het kopje ‘Oorzaken van een lege accu’. Met het oog op waarschijnlijk een nieuwe accu die u moet kopen, is het dan waarschijnlijk verstandig om alsnog zo’n druppellader te kopen. In dat geval kunt u het best kiezen voor een druppellader met Reconditionering functie. Onze tip: probeer deze eerst uit op uw oude, lege accu. Wie weet werkt deze alsnog een tijdje. Wie weet een jaartje en dat is dan mooi meegenomen. Ga er hoe dan ook vanuit dat de lege accu in (bijna) originele staat terugbrengen, bij zo’n gesloten accu niet meer mogelijk is.
Accu repareren van een natte accu: zo werkt het
We gaven het al aan. Een natte accu met platen, waarvan de doppen open kunnen, kan leegraken door sulfatering. Daarbij ontstaat er op die platen een soort aanslag, sulfaat. De geleiding van de energie lukt daardoor niet meer, en dus werkt de accu dan (bijna) niet meer. De oplossing: gebruik een acculader met RECOND programma, ofwel reconditionering. Dit programma weekt het sulfaat los van de platen. Dat sulfaat komt dan onderin de accu terecht, maar dat is geen probleem. De accu is daarna weer goed bruikbaar.
Reconditionering
Uiteraard is er nooit 100% garantie en de batterij zal nooit volledig herstellen tot aan de fabriekswaarden. Maar, kortom, een lege natte accu is normaliter goed te repareren.
Houd bij het herstellen van een lege accu met de RECOND stand rekening met het volgende:
Zijn de accudoppen open en staat de acculader (druppellader) op RECOND, dan is de boel aan het koken. Schrik hier niet van! Dit hoort zo te zijn, omdat dit proces het sulfaat letterlijk van de platen afkookt. Blijf daarbij vanzelfsprekend op een veilige afstand. Oefen het laden en herstellen van een natte accu ook altijd uit in een goed geventileerde ruimte en kijk uit met vonken!
Aanvullende tip voor natte accu (!): controleer het vloeistofniveau
Houd altijd het vloeistofniveau van een natte accu op peil! Dit moet altijd een centimeter boven de platen staan. Komen deze droog te staan? Dan trekken ze krom en kunnen ze elkaar vervolgens raken, waarna kortsluiting optreedt en de accu ermee ophoudt. Bij het laden van een natte accu houdt u bij voorkeur de doppen open, zodat druk kan ontsnappen. Dit betekent echter wel dat het aanwezige elektrolyt (het mengsel van water en zwavelzuur) verdampt. Daarmee daalt derhalve het vloeistofniveau, hetgeen u dus tijdig weer dient aan te vullen.
Lithium accu herstellen
Ook een lithium accu is soms te repareren. Hiervoor is een goede acculader voor lithium nodig. In dezen is overigens de herstelfunctie van die lader niet waar het om gaat. De oplossing bij een lege lithium zit ‘m in het herstellen van het (te hoge) voltageverschil tussen de onderlinge accucellen. Het kan goed zijn dat als u gedurende langere tijd een kwalitatief goede lader op de lithium batterij zet, deze voltageverschillen ‘vanzelf’ herstellen. De lader zal hiervoor telkens weer wat bijladen, waarna de cellen zelf het voltage gelijkmatiger zullen verdelen. Dit proces van wat extra stroom en weer een betere verdeling, kan wel een of zelfs twee dagen duren. Gun uzelf en de lege lithium accu hierbij dus heel even de tijd.
BMS
Ook zult u de lithium lader telkens weer even wel, dan telkens weer niet in actie zien: dat is dus juist echter de bedoeling. Bij dit soort laders is ook het BMS (Battery Management System) dan zoals gezegd telkens weer aan het synchroniseren.
Voor het bovengenoemde hebt u zoals gezegd wel een kwalitatief goede lithium lader nodig. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een lader van de merken Optimate, Victron of CTEK.
Hoe voorkom je reparatie van een lege accu?
Alles leuk en aardig, maar de voorkeur heeft natuurlijk het voorkómen van een lege accu en daarmee van het herstellen daarvan. Hoe zorg je hiervoor?
1) Gebruik (proactief) een druppellader
Het preventief gebruik van een automatische acculader ofwel druppellader, is altijd aan te raden als het voertuig langere tijd stilstaat. Is de accu langere tijd niet in gebruik? Dan zorgt druppelladen ofwel onderhoudsladen ervoor dat deze alsnog wordt bijgeladen. Gebruik daarvoor één van de betere merken onderhoudsladers. Bekende, grote merken zijn Victron, CTEK. Daarbij adviseren wij voor de grotere accu’s, zoals van boten, een lader van Victron. Voor motoren, auto’s, kleine bestelbussen en - vrachtwagens adviseren wij een CTEK lader.
Pulse
Deze laatste, CTEK laders, hebben als extra voordeel dat ze elk uur een pulse door de accu heen schieten. Dit periodieke stroomstootje zorgt ervoor dat de accu niet sulfateert. Dit houdt de batterij levendig en daarmee goed onderhouden. Ook bijvoorbeeld de Pulse Tronic van het merk Telwin heeft laders met pulse functie, evenals het merk Tecmate Optimate. Bij zwaardere toepassingen zoals boten en schepen, komt eerder een dergelijke onderhoudslader van Victron in beeld, of bijvoorbeeld een exemplaar van Mastervolt.
Vergeet niet: bij stilstand zal de accu óók beetje bij beetje zelfontladen, zelfs al zijn alle ‘vergeten’ stroomverbruikers daadwerkelijk uitgeschakeld.
2) Voorkom overbelasting van de accu
Overbelasting van de accu is een veelvoorkomende oorzaak van een lege accu.
Van overbelasting is bijvoorbeeld sprake als de batterij in de winter teveel belast raakt. Zo zijn korte autoritjes met direct de stoelverwarming, blower en radio aan, een slecht idee. De batterij heeft dan vaak onvoldoende tijd om bij te laden. Zeker als dit regelmatig gebeurt, heeft de accu daar sterk onder te lijden.
3) Voorkom verkeerd gebruik van de accu
Overbelasting en verkeerd gebruik gaan soms ‘hand in hand’. Een voorbeeld: een auto met Start-Stop heeft echt een daarvoor bestemde (meestal) AGM batterij nodig. Kortom, de toepassing van de accu moet juist zijn, anders belast je deze teveel. Een ander voorbeeld hiervan is een startaccu die gebruikt wordt als accessoire-accu voor in de camper of boot. Dat is verkeerd; een startaccu zal immers veel te snel ontladen voor deze toepassing.
Accu kapot want te oud?
Een accu die te leeg is, eigenlijk kapot, want te oud? Dat kan natuurlijk ook. In zo’n geval is er verder weinig meer te repareren. Maar let op, zelfs bij een accu van slechts twee jaar jong kan reparatie nodig zijn. In dat geval is de oorzaak te vinden in één van de bovenstaande drie punten, waaronder het feit dat de accu veel te weinig is geladen ofwel onderhouden.
Wanneer is een accu leeg?
Het antwoord hierop is niet eenduidig, want het hangt ook af van het soort accu. Maar van een lege 12V accu is gemiddeld sprake als deze ongeveer onder de 10V komt.
- Een startaccu is na ongeveer 20% ontlading eigenlijk al leeg. Lees: dan heeft deze nog 10V.
- Een (semi-)tractie accu, zoals een accessoire accu voor op camping of boot, is pas na ongeveer 80% ontlading leeg. Lees: dan heeft deze nog 10V.
- Een 12V die onder de 10V komt, is feitelijk diep ontladen.
- Bij ongeveer 9V of 10V is gewoon opladen normaal gesproken nog wel mogelijk.
- Raakt de accu leeg tot duidelijk lager dan 9V? Overweeg dan een herstelprogramma.
- Is de (oudere) accu nog verder ontladen, zeg tot 4V of 5V? Dan is deze meestal nog wel op te laden met een slimme, processor-gestuurde lader.
Is de accu nóg leger? Dan zal de lader waarschijnlijk niet eens in werking treden, omdat deze geen voltage zal meten. Wat te doen in zo’n situatie? Het is namelijk dan vaak nog steeds mogelijk om de accu te herstellen.
Ten eerste zou u het kunnen proberen met een Optimate: die starten vaak zelfs nog vanaf 1V.
Eerst bijladen naar voldoende hoog voltage, dan herstel van de lege accu
Detecteert een herstellende lader de lege accu niet eens meer vanwege het te lage voltage? En is herstellen daarmee met een RECOND lader (vooralsnog) niet mogelijk?
Zet er dan eerst een niet processor-gestuurde lader op: een lineaire lader. Bijvoorbeeld een Telwin Alpine. Een lineaire lader heeft altijd op de klemmen laadspanning staan, en begint daardoor alsnog gewoon met laden. Laad bij tot het benodigde voltage waarna de processor-gestuurde lader alsnog aan zijn herstelwerk kan beginnen.
Is sprake van een startaccu in het voertuig met een te laag voltage voor het in gang zetten van herstel met een RECOND lader? Dan kunt u het voertuig aanduwen / starten, waarna de dynamo zijn laadwerk wel weer zal doen. Daarna kan dan weer de slimme accu worden geplaatst.
Signalen van een lege accu
Twijfelt u of de accu wel leeg is, of aan de mate waarin? Er zijn allereerst duidelijke signalen dat de batterij een te laag voltage heeft. Zoals: de startmotor draait minder snel, het duurt net iets langer voor de motor aanslaat, of de koplampen flikkeren even bij het starten. Maar om meer zekerheid te hebben over de (spannings)staat van de accu, kunt u een accutester kopen. Er zijn eenvoudige varianten en uitgebreidere accutesters. Sommige testen puur de batterij, andere testen ook de dynamo en de startcapaciteit tijdens het starten zelf.
Batterijtesters
Stel, de accu lijkt nog redelijk vol, maar ondervindt bij het starten direct een terugval? Dan geeft een uitgebreidere tester een nog accurater beeld van de staat van dienst. Een goede, eenvoudige batterijtester, puur voor de staat van de accu, is bijvoorbeeld de Battery Analyser van CTEK. Eveneens goede én bredere batterijtesters voor een redelijke prijs zijn die van het merk GYS en de Telwin. Daarnaast zijn er de gecombineerde testers zoals de CTEK MXS5 Test & Charge. Of de nog uitgebreidere Telwin Doctor Charge 50 of de zwaardere Doctor Charge 130, voor testen, laden, onderhouden én herstellen.
Disclaimer
Ondanks een grote mate van zorgvuldigheid in het vervaardigen van de content op deze pagina, is Acculaders.nl niet aansprakelijk voor onverhoopte fouten, onvolledigheid of andere tekortkomingen van deze uitleg. Noch kan Acculaders.nl, zijnde wederverkoper en géén installateur, aansprakelijk worden gesteld voor enig foutief gebruik van de via ons gekochte producten en eventuele negatieve gevolgen daarvan. Lees altijd de gebruiksaanwijzing, ken de van toepassing zijnde wet- en regelgeving en win bij twijfel altijd verder informatie in. Zie ook onze disclaimer: 4.b Content en aansprakelijkheid.
