Veilig acculaden: waarop letten?
Veilig acculaden? Let op deze aandachtspunten uit oogpunt van veiligheid, bij het laden van een accu van een auto, motor, elektrische fiets of ander voertuig.
Wanneer is acculaden veilig? Dat verschilt enigszins per type accu. Zo zijn er kleine verschillen tussen het laden van een batterij van een auto en die van een fiets. En tussen de soorten accu’s voor auto’s zijn er, deels, ook weer andere aandachtspunten. De meeste van de volgende tips om veilig te acculaden, zijn van algemene aard. Maar we beschrijven de voorzorgsmaatregelen om zonder onnodig gevaar een batterij op te laden, waar van toepassing óók per type accu en/of situatie.
Accu van een auto veilig laden
Het laden van elke accu moet gebeuren in een goed geventileerde omgeving. Dat geldt ook voor een fietsaccu, maar in nog grotere mate voor een accu van een voertuig zoals een auto. Het geldt bovendien voor zowel een natte accu, waarvan de doppen open kunnen, als voor een gesloten accu. Want ook van gesloten batterijen kan damp afkomen: ongezond om in te ademen, maar zeker ook vatbaar voor brand of, in het ergste geval, zelfs ontploffingsgevaar.
Daarmee komen we bij een logische, maar juist daarom dermate belangrijke voorwaarde voor veilig acculaden dat we die nog eens expliciet benoemen. Namelijk: houd vuur, vonken, en omstandigheden voor het mogelijk ontstaan daarvan, op afstand!
Acculaden van een natte accu
Heel belangrijk is het om bij het laden van een natte accu de doppen ervan open te houden. Een natte accu laden terwijl de interne druk ervan niet kan ontsnappen, is regelrecht het tegenovergestelde van veilig. De batterij zal dan namelijk echt kunnen ontploffen.
En nogmaals, omdat er bij het laden van een natte accu met geopende doppen automatisch damp vrij komt, is ook een goede ventilatie een must.
Reconditioneren
Overigens, probeert u een natte accu die al diep is ontladen, via een daartoe geschikte acculader op de stand ‘Reconditionering’ te herstellen? Bij dat proces van desulfatering gaat de vloeibare inhoud koken. Schrik hier niet van, want dit hoort zo om effectief te zijn. Blijf dan echter vanzelfsprekend wel op veilige afstand. En, opnieuw, zorg voor een goed geventileerde ruimte en kijk uit met vonken. Lees hierover meer bij ‘Lege accu repareren’.
Tip voor bij laden van een natte accu
Controleer ook het vloeistofniveau. Deze tip heeft niet direct betrekking op veiligheid, maar wél op bescherming van de accu zelf. Het vloeibare accuzuur moet namelijk minimaal een centimeter boven de platen uitkomen. Dit voorkomt dat deze droog komen te staan, daardoor kromtrekken en elkaar raken, hetgeen kortsluiting zal veroorzaken. Door het laden met open doppen verdampt zoals gezegd het elektrolyt: vul dit daarom tijdig aan.
Een accu zonder te openen doppen, is vaak een AGM of Gel accu. Deze worden ook wel droge accu’s genoemd of gesloten accu’s. Daarnaast zijn er de lithium accu’s (zie verderop).
Let op: ook een gesloten accu kan bij het laden ontploffen! Dit zal het geval kunnen zijn bij overladen. Hierover vertellen we nu meer.
Hoe laad je een accu veilig op?
Er zijn feitelijk, in de basis, twee soorten acculaders. Automatische laders – processor gestuurd – en de ‘traditionele’, lineaire laders. Deze laatste soort is normaliter voorzien van een ampèremeter. Hoe leger de accu, hoe hoger het aantal ampère waarmee het apparaat laadt, ofwel hoe sneller. Naarmate de accu voller raakt, daalt de snelheid van laden en neemt het ampèrage af. Dit gebeurt ter bescherming van de accu. Maar een lineaire acculader zal altijd een beetje door blijven laden. En juist dat is gevaarlijk voor de accu.
Namelijk, na verloop van tijd zal de accu bol gaan staan, als het proces niet handmatig wordt stopgezet. In het ergste geval zal de batterij dan ontploffen. Dat dit daadwerkelijk kan gebeuren, horen wij helaas van klanten die dit letterlijk en figuurlijk aan den lijve hebben ondervonden. Om het concreet te maken: de hele garage zit dan onder het accuzuur. Nog erger is het natuurlijk als een deel ervan in het gezicht terechtkomt. Dus: pas hiermee op!
Veilig een accu opladen met een lineaire lader, betekent simpelweg dat u deze niet te lang aan de accu moet laten zitten. Sommige van deze laders zijn voorzien van een timer. In dat geval is er alsnog sprake van een geautomatiseerde stop. Bij elke andere lineaire lader zult u fysiek de laden en de klemmen ervan moeten loshalen, op het moment dat de ampèragemeter bijna op nul staat.
De geavanceerde, processor-gestuurde laders kunt u altijd veilig op de accu aangesloten laten. Dat is dan ook een veel veiligere oplossing. Een klein nadeel is dat automatische opladers, zoals deze druppelladers, over het algemeen in een iets hogere prijscategorie vallen. Maar uit oogpunt van gemak én het zorgeloos vermijden van risico, is het kopen van een automatische acculader de beste keus. Hetgeen neerkomt op ‘aansluiten en vergeten’.
Handig te weten:
Een lineaire lader heeft wel nog een ánder voordeel: het feit dat deze altijd spanning geeft. Dat kan nodig zijn als een accu tot een zodanig laag voltage is gedaald dat een lader met reconditioneringsfunctie (RECOND) de accu niet meer zal herkennen. Sluit in dat geval eerst een lineaire lader erop aan totdat de accu het benodigde minimum voltage heeft bereikt. Vervolgens kunt u dan de lader met RECOND-functie alsnog daarop zijn werking laten doen.
Lithium accu veilig opladen | auto of e-bike
Voor een lithium accu gelden er weer andere tips, om het laden veilig te laten verlopen.
Laad per se NIET op bij 0 graden Celsius of lager. De lithium accu gaat dan geheid kapot. Er zijn laders voor dit type batterij die voorzien zijn van een temperatuurcontrole. Victron is een merk dat dit automatische beschermingsmechanisme bij veel van de laders heeft doorgevoerd. Voor een fietsaccu kan het echter óók fout gaan. Een fietslader aansluiten in een te koude garage? Dan kan funest zijn voor die lithium accu. Neem bij vriestemperaturen daarom de fietsacculader beter mee naar binnen, om te laden op woonkamertemperatuur.
Hoe zit het dan met elektrische auto’s?
Hoe kan het dat elektrische auto’s, die immers ook zijn voorzien van een lithium accu, wél worden geladen bij temperaturen onder nul? Antwoord: dat komt omdat accu’s van elektrische auto’s automatisch worden verwarmd.
Te heet?
Een e-bike lader kan ook te maken krijgen met te hóge temperaturen. Hiervan is onder normale omstandigheden echter niet snel sprake, omdat het dan echt moet gaan om minimaal 40, 50 graden Celsius. Bij ‘gewoon’ hete temperaturen is er voor e-bike laders geen probleem.
Brandgevaar
Hiervoor gaat het eigenlijk over de bescherming van de lithium accu zelf: qua veiligheid voor het apparaat. Er is echter ook risico op brandgevaar. Daarom een Let op: is of lijkt de lithium accu kapot? Ziet u fysieke schade? Hang of leg deze dan níet aan de lader. Breng de accu dan naar de specialist voor (mogelijke) reparatie. Dit voorkomt absoluut brandgevaar.
Overige algemene tips voor veilig acculaden
In het algemeen zijn ook de volgende aandachtspunten van belang, om ervoor te zorgen dat het acculaden veilig verloopt.
Veilig aansluiten
Sluit altijd eerst de lader aan op de accu. Stop pas daarna de stekker van de acculader in het stopcontact. Dat voorkomt (mogelijke) vonkvorming, hetgeen daarmee ook brand of ontploffing kan voorkomen (zogeheten knalgas). Al zijn er ook veel laders met automatische bescherming tegen vonkvorming. Lees daarvoor altijd onze productbeschrijvingen. De specificaties staan bij alle acculaders op Acculaders.nl volledig en duidelijk vermeld.
Overig advies
- Kies een goed merk als u een nieuwe acculader wilt kopen
- Koop een originele lader of één van de goede compatibel varianten
- Een té goedkope acculader is géén goed idee voor veilig acculaden
- Controleer: past de lader daadwerkelijk bij het type accu past?
- Al helemaal bij een lithium lader
- Bij lithium is zelfs het subtype lithium van belang
- Evenals het juiste aantal cellen in serie
- Controleer op zijn minst: corresponderen de voltages van lader en accu?
- Trap niet in de valkuil dat als de stekker maar past, het de juiste lader is!
Denk qua veiligheid ook aan de juiste kabels!
Koopt u een nieuwe acculader waarbij de kabel niet inbegrepen is? Wees dan bij het apart kopen van een losse kabel zorgvuldig. Denk bijvoorbeeld aan de juiste diameter van elektrische laadkabels. Te dunne kabels zorgen namelijk voor oververhitting, zeker met de zwaardere laders, met alle gevolgen van dien. Een vuistregel voor de juiste kabeldikte is de volgende. Neem de hoeveelheid stroom / ampère en deel dit door drie. Kies vervolgens de eerst bovenliggende diameter boven dit getal dat beschikbaar is. Dit geldt tot een benodigde lengte van 2,5 meter. Bij een langere kabel is een nog dikkere diameter nodig.
Veilig laden met zonnepaneel
Ook voor het veilig laden met zonnepanelen zijn de kabeldiameters van belang, al neemt de MPPT laadregelaar de verdere zorg uit handen. Is de accu volgeladen, dan zorgt de MPPT voor automatisch stoppen met laden van het zonnepaneel naar de accu van een apparaat. Deze schakel, de laadregelaar, voorkomt behalve overladen overigens ook onderladen van de accu. Een BMS (Battery Management System) met relais doet feitelijk hetzelfde. Zeker bij grotere accessoire-accu’s van 12V of 24V (lithium) is een BMS, dat de lader afsluit wanneer de accu vol raakt, een noodzakelijke toevoeging.
ZIE OOK:
Veilig startkabels aansluiten?
Wilt u weten hoe u startkabels veilig aansluit? De volgorde van aansluiten is daarbij van belang. Net zoals, onder meer, ervoor zorgen dat de rode en zwarte accuklemmen elkaar niet zullen raken. Meer hierover leest u in dit artikel: Startkabels veilig aansluiten.
Zie ook: Veilig een druppellader aansluiten.
Disclaimer
Ondanks een grote mate van zorgvuldigheid in het vervaardigen van de content op deze pagina, is Acculaders.nl niet aansprakelijk voor onverhoopte fouten, onvolledigheid of andere tekortkomingen van deze uitleg. Noch kan Acculaders.nl, zijnde wederverkoper en géén installateur, aansprakelijk worden gesteld voor enig foutief gebruik van de via ons gekochte producten en eventuele negatieve gevolgen daarvan. Lees altijd de gebruiksaanwijzing, ken de van toepassing zijnde wet- en regelgeving en win bij twijfel altijd verder informatie in. Zie ook onze disclaimer: 4.b Content en aansprakelijkheid.